Siedziska ortopedyczne to jedna z najpopularniejszych grup produktów z zakresu zaopatrzenia ortopedycznego służącego do stabilizacji pacjenta w pozycji siedzącej. Zasadnym wydaje się dobranie zaopatrzenia ortopedycznego zgodnie z rozwojem prawidłowym najpierw do pozycji siedzącej a w późniejszym czasie także do stojącej. Niezbędną cechą zaopatrzenia ortopedycznego musi być jego możliwość dostosowania do indywidualnych potrzeb dziecka co często wiąże się z dużym zakresem regulacji ze względu na dynamiczne zmiany rozwojowe (np. wzrostowe).

Po co i dla kogo dedykowane są siedziska ortopedyczne ?

Prawidłowo dobrane siedzisko ortopedyczne dostosowane do warunków anatomicznych użytkownika powinno pozwolić na uzyskanie następujących celów: 

1. Uzyskiwanie prawidłowej pozycji ciała w pozycji siedzącej – pozycjonowanie i stabilizacja w siadzie 
2. Poprawę funkcji poznawczych układu nerwowego.

Głównymi znanymi wszystkim zaletami przyjmowania pozycji wyższej niż leżąca jest jej korzystny wpływ na układ krwionośny, oddechowy i nerwowy.
Nie można zapominać o zaletach psychologicznych pozycji siedzącej. Dzięki uzyskiwaniu pozycji siedzącej pacjent lepiej poznaje świat przez ułatwione odbieranie bodźców wzrokowo-słuchowych. Poprzez pozycję siedzącą doskonalimy koordynację oko-ręka, a także funkcje manipulacyjne ręki. Poprawiamy kontrolę głowy dzięki czemu możemy łatwiej pracować nad językiem i rozwijać mowę, a przede wszystkim umożliwiamy interakcje przy czynnościach dnia codziennego (np. wspólne śniadanie dzieci i rodziców przy jednym stole).

W procesie rehabilitacji z wykorzystaniem siedziska ortopedycznego bardzo ważne jest usuwanie patologicznych wzorców i takie jej prowadzenie, by tworzone nowe wzorce były w miarę możliwości zbliżone do prawidłowych. Mają one nie dopuścić do rozwoju patologicznej pozycji poszczególnych członów ciała.
Dzięki utrzymaniu odpowiedniej pozycji siedzącej utrwalamy efekty ciężkiej pracy terapeutów oraz zapobiegamy utrwalaniu się nieprawidłowych wzorców ruchowych podczas przerw w usprawnianiu. Kompleksowość rehabilitacji oznacza konieczną współpracę lekarzy, fizjoterapeutów i rodziców w terapii dziecka. Wspólna wiedza zespołu rehabilitacyjnego powinna również pomagać przy doborze konkretnego urządzenia rehabilitacyjnego

Odpowiednie pozycjonowanie w siadzie powinno obejmować:

Utrzymanie głowy i tułowia w płaszczyźnie czołowej, tak by tył pleców i głowy znajdował się w jednej linii.

• Stabilizacja głowy i barków rzutuje na: fiksację wzroku, umiejętność nawiązywania kontaktu wzrokowego, kształtowanie umiejętności koncentracji uwagi, poprawę kontroli aparatu mowy. Barki powinny być ustawione w lekkiej protrakcji.
• Wyprost tułowia, zabezpieczony odpowiednimi pelotami bocznymi, chroniącymi przed utratą stabilnej pozycji.
• Oparcie pleców ustawione pod kątem ok. 90 stopni do płaszczyzny siedziska z dodatkową możliwością dopasowania oparcia, w celu utrzymania neutralnej pozycji obręczy barkowej, głowy oraz zgięcia w stawie biodrowym.
• Miednicę ustabilizowaną tak, aby kość krzyżowa dotykała tylnej części oparcia w celu uniknięcia tyłopochylenia miednicy.
• Dostosowaną głębokość siedziska, aby bezpiecznie wspierać uda i utrzymywać stawy biodrowe i kolanowe pod kątem ok. 90 stopni.
• Odseparowanie kończyn dolnych za pomocą klina odwodzącego lub pasów odwodzących (rekomendowane), jeśli jest tendencja przywodzeniowa.
• Stopy spoczywające płasko na podnóżku, z możliwością komfortowego ich upięcia w jednej linii ze stawami kolanowymi.
• Regulowaną wysokość podnóżka, aby udo spoczywało na całej długości siedziska, a stopy leżały w odpowiednich od siebie odległości równolegle do ud.

Dla kogo?

Siedziska ortopedyczne znajdują najczęściej zastosowanie w następujących jednostkach chorobowych: mózgowe porażenie dziecięce, dystrofie mięśniowe, porażenia różnego pochodzenia, rozczep kręgosłupa, przepukliny oponowo-rdzeniowe, stany po urazach kręgosłupa, stany po urazach czaszkowo-mózgowych, stany po udarach, wady postawy, a w szczególności skolioza kręgosłupa, gdy inne zaopatrzenie nie znajduje zastosowania.