LIW

W ostatnich latach trening wibracyjny stał się popularną metodą w rehabilitacji. Spektakularne efekty z zakresu poprawy równowagi, siły mięśniowej oraz normalizacji napięcia mięśniowego sprawiły, że metoda staje się coraz popularniejsza także w Polsce. Na świecie, medyczne zastosowanie wibroterapii znane jest już od lat 40 XX w. a przeprowadzone dotychczas badania  wykazały wysoką skuteczność tej metody. Typowe obszary zastosowań medycznych to: pediatria, neurologia, geriatria, pneumologia. Niektóre urządzenia posiadają certyfikat medyczny, który jest niezbędny w przypadku zastosowań terapeutycznych.

Istnieją zasadniczo 3 różne klasy urządzeń wibracyjnych, które różnią się rodzajem wibracji, amplitudą, zakresem częstotliwości oraz przyspieszeniem:

• Wibracje boczne naprzemienne
• Wibracje synchroniczne
• Wibracje o niskiej intensywności i wysokiej częstotliwości

Wibracje boczne naprzemienne

Urządzenia te zwykle używają amplitud do 4 mm i częstotliwości od 5 do 35 Hz. Amplitudę można łatwo regulować poprzez pozycję stóp: szersza pozycja stopy powoduje wyższą amplitudę i odwrotnie. Z powodu naprzemiennych wychyleń bioder, aktywowane są również mięśnie pleców, co nie ma miejsca w przypadku wibracji synchronicznych

Wibracje synchroniczne

Typowe częstotliwości to 30 - 40 Hz. Brak jest niższych częstotliwości. Amplituda jest stała lub może zostać wybrana spośród dwóch rodzajów ustawień. Zazwyczaj amplituda to 0,5 lub 1 mm. Amplituda jest stała na całej powierzchni płyty platformy wibracyjnej.

Drgania o niskiej intensywności i wysokiej częstotliwości

Zakres częstotliwości wynosi 30-90 Hz o stałej amplitudzie mniejsza niż 0,1 mm. Przy niskiej amplitudzie konieczne jest wydłużenie czasu terapii do 15–20 minut bez przerwy, w porównaniu z urządzeniami o wysokiej amplitudzie gdzie ten czas wynosi 3 do 6 min. [1]

Częstotliwość

Częstotliwość opisuje liczbę cykli na sekundę. Różne zakresy częstotliwości mają różny wpływ na ciało człowieka.

Niskie częstotliwości poniżej 10 Hz są wykorzystywane do treningu równowagi i percepcji, średnie częstotliwości w zakresie 12-19 HZ do rozluźnienia,  wysokie częstotliwości 20-32 HZ do poprawy mocy, siły mięśniowej jak i normalizacji napięcia mięśniowego. Pod tym względem urządzenia z boczną naprzemienną wibracją oferują najwyższą elastyczność. Ponadto urządzenia z boczną naprzemienną wibracją jak w przypadku platform Galileo pozwalają na ustawienie zmiennej częstotliwości, a tym samym wciąż zmieniającego się przyspieszenia intensyfikując trening równowagi i propriocepcji.

Amplituda

Amplituda odzwierciedla przemieszczenie płyty platformy od położenia neutralnego. Często podaje się również odległość między pikami, która jest dwukrotnością amplitudy. Niestety oba te parametry są często mylone. [2]

Przyśpieszenie

Maksymalne przyspieszenie platformy w m / s² dla ruchu sinusoidalnego można obliczyć jako:

amax = A * (2πf) ² gdzie A jest amplitudą [m] i f częstotliwością [Hz]. [3] Często przyspieszenie jest również przedstawiane jako wielokrotność ziemskiego przyspieszenia grawitacyjnego (G) wynoszącego 9,81 m / s². Przy różnych amplitudach i częstotliwościach można uzyskać przyspieszenie od 0,3 do 25 G. Fizjologicznie przyspieszenie platformy nie jest tak znaczące. Ważniejsze jest przyspieszenie w różnych częściach ciała. Ze względu na tłumienie przez stawy przyspieszenie jest tym niższe, im dalej od stóp i tym mniejsze im bardziej zgięte są stawy biodrowe i kolanowe. W obu metodach o wysokiej amplitudzie przyspieszenia wynoszą zazwyczaj 50, 10 i 1% przyspieszenia platformy odpowiednio w stawie skokowym, kolanowym i biodrowym. [4,5,6,] Przyspieszenie dociera także do głowy co może powodować pewien dyskomfort, w przypadku wibracji bocznych naprzemiennych jest zdecydowanie niższe i nie jest większe jak podczas normalnego chodu.

EMG

Aktywność EMG wzrasta wraz ze wzrostem częstotliwości i amplitudy, ale wpływ częstotliwości jest mniej wyraźny w górnej części ciała . Generalnie wibracje naprzemienne boczne wywołują wyższą aktywność EMG niż wibracje synchroniczne. Jak dotąd nie ma badań dotyczących EMG na urządzeniach o niskiej amplitudzie i wysokiej częstotliwości. [5,6]

Efekty terapeutyczne:

• Budowanie siły i mocy mięśniowej,
• Zwiększenie gęstości kości,
• Poprawa balansu i równowagi,
• Mobilizacja ruchowa,
• Rozciąganie,
• Normalizacja napięcia mięśniowego.

Bezpieczeństwo

Pomimo pewnych obaw dotyczących zagrożeń dla zdrowia spowodowanych treningiem wibracyjnym, nie ma doniesień o poważnych zdarzeniach niepożądanych związanych z zastosowaniami wibracji terapeutycznych ani w przypadku urządzeń o wysokiej, ani o niskiej amplitudzie. Może wystąpić przejściowe swędzenie lub mrowienie. Nawet w wrażliwych grupach pacjentów (np. dzieci z niedoskonałością osteogenezy) nie zaobserwowano poważnych działań niepożądanych.

Wnioski:

Urządzenia o wysokiej amplitudzie powodują większą aktywację mięśni i dlatego są preferowane w celu poprawy funkcji i mobilności mięśni. Wśród urządzeń o wysokiej amplitudzie, platformy z bocznymi naprzemiennymi wibracjami dają większe możliwości w doborze amplitudy i częstotliwości, większą aktywację mięśni i mniejsze przyspieszenie głowy. Wśród tego rodzaju urządzeń na światowym rynku na uwagę zasługują medyczne platformy Galileo niemieckiego producenta. Zasady Galileo oparte są na naturalnym ruchu ludzkiego chodu. Szybki ruch platformy treningowej powoduje wychylanie miednicy - podobne jak podczas chodzenia, ale znacznie częstsze. Amplituda i częstotliwość wibracji generowanych przez Galileo może być regulowana w sposób ciągły, niezależnie od masy ciała. Zakres częstotliwość pracy urządzeń niemieckiego producenta, jest bardzo szeroki i wynosi od 5 do 40 Hz w zależności od modelu. To szerokie spektrum częstotliwości w połączeniu z wysoką amplitudą pozwala na osiąganie różnych efektów terapeutycznych: poprawa balansu, równowagi , propriocepcji, dodatkowo rozluźnianie mięśni, zmniejszanie dolegliwości bólowych pleców, poprawa mocy ,siły mięśniowej, a także normalizacja napięcia mięśniowego. W oparciu o wieloletnie doświadczenie, producent urządzeń Galileo wprowadził do użytku termin „Whole Body Vibration Training" (Trening Wibracyjny Całego Ciała) pozwalając pracować terapeutom na różnych grupach mięśni i częściach ciała. Opublikował 250 publikacji naukowych. Stworzył także narzędzie do terapii górnej części tułowia. Galileo to coś więcej niż tylko urządzenia, to kompletna terapia poparta dowodami naukowymi.

Więcej informacji można uzyskać na stronie wyłącznego dystrybutora pod adresem liwcare.pl lub adresem mailowym Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript..

Literatura:

1) The effect of 8 mos of twice-weekly low- or higher intensity whole body vibration on risk factors for postmenopausal hip fracture. Beck BR, Norling TL , Am J Phys Med Rehabil, 2010;89(12):997-1009

2) Reporting whole-body vibration intervention studies: Recommendations of the International Society of Musculoskeletal and Neuronal Interactions. Rauch F, Sievanen H, Boonen S, Cardinale M, Degens H, Felsenberg D, Roth J, Schoenau E, Verschueren S, Rittweger J, J Musculoskelet Neuronal Interact., 2010;10(3):193-8,

3) Oxygen uptake during whole-body vibration exercise: comparison with squatting as a slow voluntary movement. Rittweger J, Schiessl H, Felsenberg D, Eur J Appl Physiol., 2001;86(2):169-73

4) Platform accelerations of three different whole-body vibration devices and the transmission of vertical vibrations to the lower limbs. Pel JJ, Bagheri J, van Dam LM, van den Berg-Emons HJ, Horemans HL, Stam HJ, van der Steen J Med Eng Phys., 2009;31(8):937-44

5) Muscle activity and acceleration during whole body vibration: effect of frequency and amplitude

Pollock RD, Woledge RC, Mills KR, Martin FC, Newham DJ, Clin Biomech (Bristol, Avon)., 2010;25(8):840-6,

6) Lower Body Acceleration and Muscular Responses to Rotational and Vertical Whole-Body Vibration at Different Frequencies and Amplitudes. Zaidell LN, Pollock RD, James DC, Bowtell JL, Newham DJ, Sumners DP, Mileva KN, Dose Response, 2019;17(1):1559325818819946

7) Vibration exposure and biodynamic responses during whole-body vibration training. Abercromby AF, Amonette WE, Layne CS, McFarlin BK, Hinman MR, Paloski WH) Med Sci Sports Exerc., 2007;39(10):1794-800